ماز؛ از سیر تا پیاز
ماز چیست؟ ماز به معنی مارپیچ و پر پیچ و خم است. مجموعهای از مسیرهای مارپیچ و پر پیچ و خم است که با عبور از آنها بایستی بتوانیم به هدف مورد نظر که غالباً عبور و خروج از ماز است؛ برسیم.
مازها غالباً دارای مسیرهای تو در تو و انشعابات و بن بست هستند و فقط دارای یک راه خروج میباشند. البته برخی از مازها دارای چندین راه خروج بوده که در این شرایط هدف پیدا کردن نزدیک ترین و بهترین مسیر خروج از ماز مد نظر است. در فرهنگ معین هم در تعریف ماز آمده است: “شبکه ای از دالان های پیچ در پیچ و گمراه کننده.”
ـ مازها از کجا آمدهاند؟ (تاریخچهی مازها): میگویند مصریان از نخستین اقوامی بودند که مازها را ساختهاند البته میدانید که برای سرگرمی و بازی که آن را نساختهاند؛ بلکه آنها با ساخت مسیرهای تو در تو و پرتاب و خم، ثروت و گنجینههایشان را پنهان میکردند.
برخیها هم در دنیای واقعی دست به طراحی و ساخت ماز زدهاند و در پارکها و یا در مزرعههای خویش مازهایی ساختهاند و مردم برای رفتن و گشتن در آن مازها هم پول میدهند. البته مازهای هستند که واقعا سخت هستند آن قدر سخت که برخی از درماندگان در آن مازها دست به دامان پلیس و آتشنشانی شدهاند؛ تا آنها را از ماز نجات دهند!
مثل PINEAPPLE GARDEN MAZE (ماز باغ آناناس) که به عنوان پر پیچ و خم ترین ماز در دنیا مشهور است.
همچنین اگر دوست داشتید؛ 5 تا از بهترین مازهای آمریکا را هم ببینید.
ـ کاربردهای علمی ماز: در دنیای واقعی روانشناسان، دانشمندان و ریاضیدانان از ماز بهره میگیرند: روانشناسان با مطالعهی رفتار حیوانات و بحث یادگیری آنها از آن بهره میبرند. ( همان قرار دادن موش در ماز و یافتن غذا )همچنین در کتاب چه کسی پنیر مرا جا به جا کرد که نوشتهٔ اسپنسر جانسون و کن بلانچارد است همهاش موشها را در ماز میدوانند! موشها نمادی از شخصیت و درون آدمها هستند؛ یعنی آنها را در مازهای اندرون خویش میدوانند. و دانشمندان و ریاضیدانان جهت ترسیم نقشه و رسم مسیر عبور سیمهای تلفن و راههای شهری و مدارهای الکتریکی … از مازها بهره میگیرند؛ کدام مسیر بهترین، مطمئنترین، نزدیکترین یا کمترین هزینه را خواهد داشت؟
ـ خوب؛ کمی از روی زمین دور شویم و به روی کاغذ قدم بگذاریم. مازهای کاغذی و کاربرگهای ماز با قابلیت چاپ جهت کودکان که از اهداف اصلی این نوشتار هم محسوب میشود. کاربردهای زیادی در پرورش توانمندیهای ذهنی کودکان دارند. و یکی از بازیهای فکری و سرگرمیهای خوبی است که میتواند بسیاری از مهارتهای کودکان را تقویت و پرورش دهد.
برخی از فواید و اثرات کاربردهای ماز در تقویت فرایندهای ذهنی کودکان:
1ـ تقویت و پرورش مهارت دیداری ـ حرکتی در کودکان؛ هماهنگی چشم و دست؛ یکپارچه سازی دیداری – حرکتی
2ـ تقویت دقت و توجه در کودکان
3ـ افزایش تمرکز کودکان
4ـ تقویت مهارتهای حرکتی و ریز و درشت دست
5ـ جدا کردن بچه ها از کامپیوتر و تلویزیون
6ـ یک سرگرمی خوب جهت ساماندهی اوقات فراغت کودک
7ـ تقویت مهارت مسیر یابی و هوش مکانی کودکان
8ـ بهبود مشکلات نارسانویسی و کند نویسی در کودکان
9ـ شناسایی و تقویت جهت یابی
10ـ ایجاد اعتماد به نفس با کسب موفقیت در حل ماز
11ـ روشی درمانی برای کودکانی که در توجه و تمرکز مشکل دارند.
12ـ یک نوع بازی فکری لذّت بخش
13ـ بهبود حواس پرتی
14ـ افزایش توانمندیهای ذهنی کودکان و تقویت هوش انان
15ـ تقویت ماهیچه های دست، قدرت و تعادل آن
16ـ تقویت مهارت حل مساله و تفکر
17ـ تقویت حافظه فعال و کوتاه مدت در کودکانSLD
(نشان دادن مسیر حرکت و پنهان کردن آن از دید کودک، به یادآوردن مسیر و حرکت مطابق این یادآوری)
18ـ افزایش سرعت عمل کودک (با محاسبهی زمان و دادن امتیاز به کودک در صورت بهبود زمان حرکت در ماز )
19ـ تقویت سرعت پردازش، برنامهریزی، تصمیمگیری و اقدام در کودکان
20ـ و در نهایت با پرورش و تقویت مهارتهای فوق کودک دریادگیری مواد درسی و مهارت املانویسی، خواندن و ریاضی رشد خواهد یافت.
ـ همچنین مقدمهی دکتر مصطفی تبریزی بر کتاب ماز خانم وحیده حجهفروش انتشارات مبنا را میتوانید بخوانید و در مورد مازها اطلاعات بیشتری کسب نمایید. (از سایت خانه کتاب)
حال ما در تاریاد با معرفی کتاب الکترونیکی ماز و گذاشتن بخشی از کتاب ماز جهت دانلود با شما همراه هستیم.
نمونهای از صفحات کتاب الکترونیکی ماز:
ـ در بخش یادبرگهای تاریاد مجموعه11 صفحهای ماز را میتوانید دانلود کنید. همچنین در بخش یادبرگهای ویژه کتاب الکترونیکی ماز را به صورت کامل 60 صفحه ( pdf ) خواهید یافت.
پینوشت نامربوط: این همه طرح خلاقانه داریم. فکر نکنم در ایران چه در پارکها یا مزرعهها از این مازهای سهبعدی داشته باشیم. اگر شما سراغ دارید آن را به ما معرفی نمایید. جالب اینجاست آنقدر ماز نداریم وقتی گوگل میکنی: “مازهای ایران” میگه ببخشید منظورتون: “مارهای ایران”ـه؛ مگه نه؟
سپاسگزارم مهدی عزیز
بنده نیز روزگاری روشنتر و امیدبخشتر را برایتان آرزمندم.
تلاش شما شایسته تقدیره. به امید روزهای روشن تر برای جبران این تلاش های شما.